Μελίνα Μερκούρη: 20 χρόνια απώλειας

  Οι Αμερικανοί, όταν θέλουν να αξιολογήσουν ένα γεγονός, έχουν μια συγκεκριμένη έκφραση:<<Αν, χρόνια μετά, θυμάσαι ακριβώς πού βρισκόσουν όταν συνέβη, είναι πολύ σημαντικό>>. Στις 6 Μαρτίου 1994, όταν η Μελίνα Μερκούρη έφυγε από την ζωή, στη Νέαπ Υόρκη, όλοι θυμούνται πού βρίσκονταν όταν το άκουσαν. Ήταν μια σημαντική στιγμή της ελληνικής ιστορίας.

Κάνοντας χάρισμα το ελάττωμα

 Για τους ανθρώπους που την έζησαν από κοντά, το κενό που άφησε πίσω της είναι δυσαναπλήρωτο.Γιατί αυτή η σταρ διεθνούς ακτινοβολίας, η λαμπερή ηθοποιός, η μαχητική πολιτικός ήταν μια γυναίκα που κατακτούσε όσους την γνώριζαν.<<Και το ελάττωμά της, η Μελίνα το έκανε πάλι χάρισμα>> αναφέρει χαρακτηριστικά η Άλκη Ζέη. Όταν σε μια συναυλία τραγούδησε λάθος τον τελευταίο στίχο του τραγουδιού <<Η σωτηρία της ψυχής>>, μετατρέποντας το <<κρυμμένο τραύμα>> σε <<κρυμμένο θαύμα>>, καθιερώθηκε άτυπα να ερμηνεύεται έτσι το τελευταίο ρεφρέν. Με το <<ελάττωμά>> του.

Ήθελε να την αγαπούν πάντα

 Η πολιτική έρρεε στο αίμα της, από τον παππού της ως τον πατέρα της. Ο παππούς της ήταν εκείνος που εμφύσησε την αγάπη για την Αθήνα, για την Ελλάδα, αλλά και για τους ανθρώπους ανεξαρτήτως βαλαντίου ή χαρτοφυλακίου. Μια μεγαλοαστή που γεννήθηκε στην οδό Τσακάλωφ 26 το 1920 και καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής της συνομιλούσε ακόμα και με τον τελευταίο αποσυνάγωγο ως ίση προς ίσο.

 Τη δεκαετία του '80, όταν βρέθηκε ως υπουργός Πολιτισμού στην πλατεία των Ιωαννίνων, μια γυναίκα άρχιζε να την λούζει με βρισιές. Η Μελίνα ρώτησε, έμαθε γι αυτήν και της έστειλε μια τηλεόραση, όχι και τόσο αυτονόητη πολυτέλεια για την εποχή όσο σήμερα, για να την βλέπει και να την γνωρίζει, να καταλάβει ποια είναι και τι κάνει. Η Μελίνα ήθελε να την αγαπούν πάντα. <<Ήταν χορτάτη, δεν είχε κερδίσει τίποτε από την πολιτική και δινόταν εξ ολοκλήρου σε αυτήν>> λέει η Ζέη. <<Κάποια χρόνια αργότερα, στέλεχος της UNESCO, μου περιέγραφε πως η Μελίνα τής ψιθύρισε "Ετοιμάσου, θα σκάσει βόμβα!". Γυρίζει και λέει, λοιπόν, δυνατά "Από την Ελλάδα ζητούμε πίσω τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.". Ε, έγινε χαμός!>>

 Ήταν 1982, η Μελίνα διένυε τον πρώτο χρόνο της υπουργικής θητείας με την κυβέρνηση του ΠαΣοΚ. Κατά γενική ομολογία, υπήρξε η καλύτερη στο πόστο της.  Ο θεσμός  των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης η πρώτη ανάθεση για τη μελέτη ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας είναι επίσης μέρος του έργου που άφησε πίσω της.

Η μάχη με τον καρκίνο

 Όταν νόσησε η ίδια από καρκίνο, είχε πολλούς ανθρώπους να την συμπαρασταθούν. <<Περίπου δύο χρόνια προτού πεθάνει, ήταν στην Γαλλία κάποια στιγμή για να χειρουργηθεί και ένα βράδυ κινδυνέψαμε να την χάσουμε>> διηγείται ο Δαβαράκης. <<Την άλλη μέρα που πήγα να την δω, κάθισα δίπλα της και εκείνη με κοίταξε που ήμουν σε πανικόβλητος και μου λέει "Πεθαίνω...". Άρχισα, λοιπόν, να της λέω: "Μην μιλάς έτσι, είσαι μια χαρά!". Μου έπιασε τρυφερά το χέρι και μου είπε: "Όχι τώρα βρε χαζέ, για χθες μιλάω...". Προσπαθούσε να δώσει εκείνη κουράγιο σε εμένα>>.

 Όταν η κατάσταση της υγείας της επιδεινώθηκε, η Άλκη Ζέη ήταν κάθε μέρα στο σπίτι της. Η ίδια η Μελίνα δεν έτρεφε ψευδαισθησίες για την μοίρα της. <<Όταν έφυγε την τελευταία φορά για Νέα Υόρκη, ήξερε ότι δεν θα γυρίσει, οπότε μου λέει προτού φύγει: "Μην έρθεις αύριο στο αεροδρόμιο..." Φοβόταν ότι θα συγκινηθεί πολύ>>. Ήξερε.

                                                        
Ν έ ν α